Pileups op Bonaire

“… op de scope verschijnt een blokgolf van 15 kc…..”

Door:  Michiel Minderhoud PG4M

Ter gelegenheid van de nieuwe “gemeente’ status van Bonaire vertrok een groep Nederlandse, Duitse en Amerikaanse zendamateurs naar Bonaire. Samen een nieuw land activeren én gebruik maken van de gigantische antenne’s  van de Wereldomroep. Verslag van een zendamateursdroom.

21 dBi versterking
De ‘magic date’, 10-10-10. De dag dat er maar liefst 4 nieuwe DXCC landen ontstaan.  PJ2 Curacao, PJ4 Bonaire, PJ7 St Maarten en PJ5/PJ6 Saba/ St. Eustatius. Dat is de dag dat elke liefhebber van  wat Hoogfrequent geweld graag op de Antillen wil zijn. Vorig jaar was ik met Marco PE2MC al eens in september op Bonaire om samen met Peter PJ4NX te contesten vanuit het fraaie QTH in Rincon. Dat was het jaar waarin ontdekte dat een pileup op de Antillen toch echt een heel ander verhaal is dan een pileup(je) tijdens de PACC contest bij PI4CC. Die Antilliaanse pileups bevielen goed dus toen Peter mij in het vroege voorjaar vroeg of ik zin had alles in oktober nog eens dunnetjes over te doen twijfelde in geen moment. Nog mooier werd het verhaal toen ik hoorde dat we gedurende een kleine zes uur per dag gebruik mochten maken van het Mega antennepark van de Wereldomroep, 21 dBi versterking op de hoge HF banden, wie wil dat niet?

Bij Monique
Na een vliegreis van bijna 11 uur kwamen de Nederlandse amateurs op vrijdag 9 oktober aan op Flamingo Airport. Altijd weer een warm welkom, 35 graden en een uiterst zorgvuldige paspoort controle. Peter PJ4NX de als altijd helemaal aanwezige gastheer in de aankomsthal had voor de liefhebbers een welkomst etentje georganiseerd bij ‘Mona Lisa’, een buitengewoon goed eethuis in Kralendijk dat volgens mij gewoon ‘Bij Monique’ zou moeten heten maar dat terzijde. De sfeer zat er direct helemaal in! De zaterdag was bestemd voor het opzetten van de verschillende stations. We waren in Bonaire met 4 stations tegelijk actief. Op zaterdagavond, uiteraard, opnieuw een culinair samenzijn. Het internationale gezelschap werd er bemoedigend toegesproken door ‘team captain’ Hans PJ4LS.

Wat een gastvrijheid
Het relais station van radio Wereldomroep Nederland is vanaf bijna elk punt van Bonaire te zien. De ruim 100 meter hoge rood-wit geschilderde support torens van de curtain arrays vormen een niet te missen landmark. De eerste keer dat ik op Bonaire was, het eiland leent zich buitengewoon goed voor een fantastische snorkel vakantie met kinderen, had ik al een keer foto’s gemaakt van de antenne’s. Dus toen ik op 10 oktober mijn opwachting bij de Wereldomroep ging maken wist ik waar ik moest zijn. Het terrein wordt afgesloten met hekken en de met camera’s bewaakte poort gaat, als alles goed gaat, automatisch open. Vanaf dat hek begint het feest. De antennemasten zijn zó hoog en het hele systeem beslaat zó’n groot oppervlak dat je het niet in een blik kunt overzien. Sterker nog, je moet een stuk rijden met de auto om alles te kunnen bekijken. De gebouwen worden bewaakt door een tweetal onvriendelijke honden wiens gedrag in schril contrast staat met dat van de medewerkers. Wat een gastvrijheid! Vol trots heeft de staf ons de antenne’s, de enorme generatoren en de drie 300 kW zenders getoond. Zenders geheel in het koper uitgevoerd met watergekoelde eindbuizen die maar liefst 500 kW HF kunnen produceren. Kwijlend hebben we er naar gekeken…  We mochten gebruik maken van een grote zaal en de personeels kantine waar het aan koffie en andere dranken niet ontbrak. In de zaal stond een door Yaesu gesponsorde FT5000 opgesteld met waarvandaan een simpele RG 213 kabel die in een duistere ruimte verdween. Heel apart dat kabeltje wanneer je jezelf realiseerde dat hij gekoppeld was aan dat gigantische woud van gestackte dipolen buiten….

Top DX ers
Op zondag 10 oktober was het dan zover. PJ4 Bonaire is op middernacht ‘a new one’ geworden. Bij de Wereldomroep wordt er tussen 09.30 en 15.30 niet uitgezonden en zijn wij aan de beurt. Middels touchscreen beeldschermen kan de juiste voedingslijn worden aangesloten op de gewenste antenne configuratie. We kiezen voor 14 Mhz, 50 graden, Europa….  Het uitgangsvermogen is een kleine 200 Watt. Binnen vijf minuten barst de hel los. Hoeveel mensen roepen er tegelijk aan? We weten het niet maar het zijn er heel erg veel…. “Papa Juliët Four Whiskey, listening 180 195” Op de scope verschijnt een blokgolf van 15 kc. Wat een pileup, wat een mensen die allemaal op dat moment met ons een verbinding willen maken. En wat is het gaaf om aan de ‘goede’ kant van de pileup te zitten. Wat is het boeiend om te ervaren dat de top van de Nederlandse dx werelds ook werkelijk de top is en als eersten de verbindingen maken. PA0LOU, PA0ZH ze waren er als de kippen bij, klasse!

Kids event
Ter ere van 10-10-10 werd er een kidsevent georganiseerd. De leerlingen van groep 8a/b van basisschool Ter Duinen in Zeeuws Vlaanderen en de kinderen van groep 8 van Kolegio San Bernardo, Kralendijk hebben op 11 oktober via amateurradio met elkaar gesproken. De Nederlandse kinderen werden ontvangen door de crew van PI4DX op het prachtige QTH van Erik PD1DX. De Bonairaanse kinderen waren te gast bij de Wereldomroep. Beide groepen wisselden vragen uit en verwonderden zich over zaken als weer, tijdsverschil en vrijetijdsbesteding. De jeugd niet geïnteresseerd in onze hobby? Vergeet het maar de 40 leerlingen uit Kloosterzande waren allemaal ’s middags ná schooltijd, present! Omroep Zeeland zond het event llife uit.

Luisteren is moeilijk
De psychologie van de pileup. Wat een  buitengewoon boeiende materie is dat. Slimmeriken die precies op het juiste moment, in het juiste tempo op de juiste frequentie en met de juiste modulatie hun call noemen. Duitsers kunnen dat ontzettend goed. Finnen, hoezo aurorabelt, ze waren er in grote aantallen. Luisteren? Daar is niet iedereen even goed in. Op het af en toe in het Nederlands gesproken ik luister nu op 188’ regeerden veelal de ON stations en opvallend veel Polen. Ook aan de operator kant is het lastig. ‘Hier kan ik geen soep van koken’, ‘de ontvanger deugt niet’, of zelfs ‘dit is onbegonnen werk’ waren zomaar wat uitspraken die door operators werden gedaan. Hoe doe je dat, een pileup onder controle houden? Het valt niet mee hoor! Het ritme er in houden, streng zijn, van frequentie veranderen, regelmatig de randen van je luistergebied overschrijden. Het heeft dus zeker zin om net buiten het door de operator genoemde gebied te roepen. Een Engelse amateur  die dat deed regeerde na twee keer te zijn aangeroepen, ‘are you really talking to me sir?’. Het is af en toe echt heel grappig wat er allemaal gebeurt. Italianen hebben een bijzondere reputatie en die werd door hen ook helemaal waar gemaakt. IZ0…. die na aangeroepen te zijn 4 keer, heel langzaam, zijn call noemt. Humor toch? Maar behalve dat het grappig is is het ook ontzettend knap hoe sommige operators heel relaxt de ‘meute’ in bedwang houden. Met heel veel bewondering heb ik gekeken en geluisterd naar Kelly N0VD die elke verbinding op een andere luisterfrequentie maakte. Na elk QSO een draai aan het VFO, geen letter missen en een Q rate halen van boven de 240/hr. Meesterlijk….

Madagascar?
Het was een geweldig avontuur dat smaakte naar meer. Tijdens de eerste week ontvingen we bezoek van Jan Hoek, de algemeen directeur van de Wereldomroep die toestemming had gegeven voor het gebruik van het station door zendamateurs. Hij was erg enthousiast en omdat je ijzer moet smeden als het heet is hebben we maar eens een balletje opgegooid over het andere relais station van de Wereldomroep ,dat op Madagascar. Jan vond het goed dat we ook daar aan de slag gaan dus het zou zomaar kunnen dat in het december 2011 nummer van Electron een verhaal staat met de titel ‘Mega pileups op Madagascar’.

Bonaire 2010 werd mede mogelijk gemaakt door:
Radio Nederland Wereldomroep
Yaesu
Basisschool Ter Duinen, Kloosterzande
Kolegio San Bernardo, Kralendijk
Jan DJ8NK
Andreas DL9USA
John K6AM
Kelly N0VD
Rob PA3GVI
Peter PA8A
Fred PA8F
Erik PD1DX
Bert PE2KY
Marco PE2MC
Michiel PG4M
Hans PJ4LS
Peter PJ4NX
Crew PI4DX
Ken WoLSD
Scott W4PA